اخبار

اجرای هات تپ در پتروشیمی

یکی از مهم ترین مراکز انجام عملیات هات تپ، مجتمع های پتروشیمی می باشند که تولید کننده فراورده های نفتی می باشند. به خصوص طی دهه های اخیر و با گسترش صنعت پتروشیمی در کشور، نیاز به اجرای عملیات هات تپ در مجتمع های پتروشیمی متفاوت و به فراخور نیاز بسیار بالا بوده است، به قدری که در حال حاضر در صد بالایی از فرایندهای انشعاب گیری گرم یا هات تپ شرکت پیشگام صنعت ابزار در مجتمع های پتروشیمی در اقصی نقاط کشور انجام می گیرد.

صنعت پتروشیمی در کشور ایران صنعت تقریبا نوپایی است و تا پیش از این بحش اعظم نیاز کشور در خصوص فرآورده های پتروشیمی از کشورهای خارجی برطرف میشد اما فرایندهای مدیریتی کلان مبتنی بر گسترش این صنعت، امروزه پتروشیمی را به جایگاهی باثبات و پایدار در صنایع مربوط به نفت و گاز گردانیده است و به همین دلیل امروز فرایندهای جاری در مجتمع های پالایشگاهی، تا حد زیادی در واحدهای پتروشیمی نیز مورد نیاز هستند. اجرای هات تپ یا انشعاب گیری گرم خطوط لوله از جمله این فرایندهاست. به نحوی که، چنان چه اشاره شد، درصد بالای فرایندهای hottap انجام شده توسط شرکت پیشگلام صنعت ابزار متعلق به واحدهای پتروشیمی می باشد. دلیل استفاده روزافزون واحدهای پتروشیمی از فن اوری های خدماتی و تعمیراتی نظیر هات تپ را می توان به شرح زیر برشمرد:

-         اولین نکته در همان افزایش کمی واحدهای پتروشیمی در کشور می باشد. گسترش کمی و افزایش مراکز تولید فرآورده های نفتی و گازی طبیعتاً نیاز به اجرای عملیات هات تپ و عملیات هایی نظیر ان را افزایش می دهد. همان طور که می دانیم در واحدهای پتروشیمی نیز نظیر پالایشگاه ها فرایند اصلی عبارت است از انتقال سیال از طریق خطوط لوله یا ذخیره آن ها و انجام فرایندهای خاص روی آن ها در مخازن و تانکرها. طبیعتاً در صورت نیاز به انجام هر گونه فرایند اصلاحی روی خطوط لوله و مخازن مذکور، اجرای عملیات هات تپ جزو ضرورت هاست. از این رو بدیهی است که حجم و دامنه فرایندهایی نظیر hot tap و سایر کارهای گرم در واحدهای پتروشیمی رو به ازدیاد می رود.

-         دومین نکته در این است که اغلب واحدهای مذکور دارای طرح های توسعه و فازهای طراحی و راه اندازی جدید هستند و همین امر نیز به انشعاب گیری گرم و ایجاد خطوط لوله جدید برای راه اندازی فازهای جدید را ضروری می کند. بدون شک عملیات هات تپ بهترین ابزار و روش برای انشعاب گیری از خطوط لوله موجود و ایجاد طرح های توسعه جدید است. از آن جا که این طرح ها می بایست بودن وقفه در جریان جاری امور مجتمع انجام شوند برنامه ریزان عملیات hot tap را بهترین روش می پندارند. البته باید اشاره داشت که برحسب میزان نیاز و حجم و دامنه طرح توسعه جدید، تعداد و سایزهای عملیات هات تپ متغیر خواهد بود. اگر طرح توسعه درصد بالایی از سیالات مورد نظر را نیاز داشته باشد، طبیعتاً عملیات های اجرایی هات تپ باید در سایزهای بزرگ و روی خطوط لوله پرفشار انجام شوند. در برخی موارد ممکن است به چندین عملیات هات تپ از خطوط لوله مختلف یک مجتمع پتروشیمی نیاز داشته باشیم تا بتوانیم طرح توسعه را آن چنان که باید راه اندازی کنیم.

-         سومین نکته که مؤید افزایش تعداد عملیات هات تپ در واحدهای پتروشیمی است در این نکته است که اغلب این واحدها نوپا بوده و طرح های اصلاحی در آن در حال پیاده شدن می باشند. چه بسا طراحی های قدیمی که بهره برداری و راه اندازی مجتمع بر حسب آن ها انجام شده است دارای ایرادات و مشکلاتی بوده و همین امر عدم توازن و ناهمگنی در فرایندهای مختلف یک واحد ایجاد کرده باشد. برای مثال ممکن است خروجی یک فرایند مشخص در نسبت با خروجی فرایندی دیگر که در ادامه به آن ملحق خواهد شد کمتر بوده و به این صورت فرایند دوم نیز می بایست از ظرفیتی کمتر از توان واقعی خود بهره ببرد. این امر باعث استهلاک بی دلیل و هدر رفت انرژی و زمان مفید کار خواهد بود. ممکن است به حاطر طراحی های نادرست گلوگاه هایی در بخش هایی از خطوط لوله و مخازن ایجاد شده باشد که خود را پس از بهره برداری نشان داده اند. در این شرایط بهترین راهکار این است که از طریق ایجاد انشعاب های جدید به روش هات تپ، کاستی های موجود را رفع کرد. این مورد نیز در مجتمع های پتروشیمی کشور به صورت متناوب دیده شده است و شرکت پیشگام صنعت ابزار بخشی از فرایندهای هات تپ خود را صرف رفع این گونه ایرادات کرده است.

موارد گفته شده اهم نکاتی بود که ضرورت اجرای هات تپ روی خطوط لوله و مخازن موجود در مجتمع های پتروشیمی را نشان می داد. در برشماری سایر موارد لیست بلندبالایی را می توان ارائه داد که بدون ذکر آن ها این جمع بندی را حاصل می کنیم که اجرای هات تپ بخشی جدایی ناپذیر از فرایندهای جاری واحدهای پتروشیمی شده است، به طوری که برخی از آن ها در سال های اخیر راغب شده اند که با تهیه امکانات مورد نیاز برای انشعاب گیری گرم نظیر خرید دستگاه هات تپ و محرک ها و سایر موارد خود عملیات های اجرایی هات تپ خودشان را انجام دهند. اما با این وجود شرکت پیشگام صنعت ابزار بر حسب تجارب، دانش و سابقه بالا و مکانیزم های آموزشی و اجرایی خود غالب پروژه های اجرایی هات تپ در مجتمع های پتروشیمی واقع در اقصی نقاط کشور را به انجام رسانده است. به طوری که در برخی موارد چندین عملیات hot tap روی خطوط لوله مختلف این واحدها صورت گرفته شده است. برای مثال مجتمع پتروشیمی فجر، مجتمع پتروشیمی جم و مجتمع پتروشیمی مبین از واحدهایی هستند که به نحوی مشتری دائم ما محسوب می شوند و هر از چندگاه بر حسب نیاز عملیاتی، ما خدمات خود در زمینه اجرای هات تپ را به این دست واحدها ارائه داده ایم.

اگر مطلب مفید بود به اشتراک بگذارید:

نمایش 2022 دفعه
آخرین ویرایش در شنبه 4 فروردین 1397

درباره شرکت پیشگام صنعت

هات تپ خطوط لوله و مخازن از فرایندهای پیچیده و دارای متغیرهای تعیین‌کننده بسیار می باشد. نفس این عملیات با توجه به پیچیدگی هایش دشواری های خاص خود را داراست و از این رو ترجیح بر آن است که متغیرهای خارجی دخیل در تسهیل فرایند هات تپ تا جای ممکن کاهش پیدا کنند و مجری هات تپ تمرکز خود را بر خود عملیات متوجه کند.
به طور کلی دو دسته متغیر در پیشبرد فرایند هات تپ موجودند که بی‌توجهی به هیچ کدام از آن‌ها توجیه پذیر نیست؛ دسته اول متغیرهایی هستند که ذاتی عملیات هات تپ بوده و در هر عملیات تکرار می‌شوند؛ مثل فرایند آماده‌سازی تجهیزات، ساخت اتصالاتی نظیر اسپلیت تی، تجهیز دستگاه هات تپ، تست فشار، تست نشتی و از این قبیل. این دسته متغیرها در تمامی عملیات های انشعاب گرم هات تپ تکرار می شوند و از این حیث جزو بندهای عام و کلی در عملیات انشعاب گرم تلقی می شوند. در تمامی عملیات های هات تپ ما در درجه اول شرایط محیطی انجام کار را آماده کرده و سپس تجهیزات و ابزار آلات مورد نیاز برای کار را تدارک می بینیم. در درجه بعد فرایند ساخت اتصال هات تپ اعم از اسپلیت تی یا سدل نیپل شروع می شود و پس از نصب و تست روی لوله نصب می شود. سایر مراحل شامل نصب ولو و انجام عملیات هات تپ نیز بخشی از فرایند می باشند که چنان که اشاره شد جنبه عام و کلی داشته و در تمامی عملیات های انشعاب گرم تکرار می شوند. مجریان هات تپ معمولاً دستور کار مشخص و روتینی برای انجام این سلسله مراتب از انجام کار دارند.
اما از سوی دیگر با طیف دومی از متغیرها مواجهیم که بسته به نوع عملیات متغیرند. برای مثال محل انجام عملیات هات تپ، ارتفاع یا عمق کار، شرایط محیطی کار، زاویه هات تپ و... . در مورد دسته اول متغیرها رعایت الزامات و استانداردها ضروری است اما در خصوص دسته دوم متغیرها مجری هات تپ و کارفرما باید بکوشند در تعامل با یکدیگر تا جای ممکن از مزاحمت‌ها و تداخل‌های آن‌ها حین کار بکاهند تا پیشبرد پروژه هات تپ با کمترین حاشیه و بیشترین تمرکز و توجه همراه باشد. این دسته متغیرها دارای شرایط منحصر به فرد خود بوده و نمی توان به صورت کلی فرمولی مشخص برای شان ارائه داد، بلکه باید راهکارها و پاسخ های احتمالی به اقتضائات خاص فنی عملیات، به صورت مهندسی شده و ابداعی ارائه شوند. معمولاً روال کار بر این است که مجری عملیات هات تپ اطلاعات را تمام و کمال از کارفرما دریافت کرده و با اتخاذ تدابیر برای مشخصه های ویژه عملیات طرح اجرایی کار را تدوین کرده و به حضور مهندسین و بازرسان کارفرما اعلام می کند تا ایشان نیز نسبت به امکان یا عدم امکان طرح نظر خود را اعلام دارند. در صورت تأیید ایشان کار به انجام می رسد و در صورت عدم تأیید و یا ارائه پیشنهاد اصلاحی، مسئله از طریق کارگروه های فنی و مهندسی و تبادل نظر تا رسیدن به راه حل نهایی ادامه می یابد.
زاویه انجام عملیات هات تپ از جمله متغیرهای خارجی محسوب می‌شود که در صورت امکان قابلیت تغییر موقعیت و زاویه آن وجود دارد. البته چنان‌که اشاره شد این امر در صورتی مقدور است که کارفرما توان استفاده از انشعاب گرفته شده جدید جایگزین درخواست خود را داشته باشد. معمولاً انجام عملیات هات تپ در زاویه 0 درجه و به صورت افقی بهترین و کم حاشیه ترین عملیات هات تپ بر حسب متغیرهای خارجی محسوب می شود، و پس از آن هات تپ عمود در زاویه 90 درجه از بالا دارای مزیت است. اما در صورتی که هات تپ در زوایای مختلف نظیر 30، 45، 60 و مواردی از این نظیر را داشته باشد متغیرهای جدید مثل کنترل دستگاه هات تپ حین انجام عملیات و نیز پیش بینی های ویژه در خصوص محل تردد اپراتورهای عملیات هات تپ نیز بر کار افزوده می‌شوند. در این شرایط و به منظور تسهیل فرایند و کاهش متغیرها، تغییر زاویه عملیات هات تپ به ایشان توصیه می شود اما در صورتی که اقتضای کار و ماهیت انجام عملیات هات تپ به گونه ای است که انجام عملیات به صورت زاویه دار ضروری می‌نماید بدون شک نظر کارفرما بر تسهیل فرایند هات تپ ارجحیت دارد.