اخبار

هات تپ روی خطوط لوله نفت

هات تپ چنان که پیش تر اشاره شد در صنعت نفت بیشتر از سایر صنایع مورد کاربرد و استفاده قرار دارد. با رجوعی به لیست پروژه های عملیاتی انشعاب گرم شرکت های ارائه دهنده خدمات هات تپ می توانیم پی ببریم که شرکت های فعال در حوزه های نفتی بیش از سایرین در این زمینه از خدمات پیمانکاران مذکور بهره برده اند. شرکت های تولید، توزیع و پالایش نفت و فرآورده های نفتی به جهت ماهیت سیال و متنوع و همواره رو به گسترش خدماتی که ارائه می دهند به صورت مکرر نیازمند به اجرای عملیات های انشعاب گیری می شوند. و از آن رو نیز  که امکان قطعی سیال در این گونه خطوط وجود ندارد طبیعتاً هات تپ بهترین گزینه برای رفع نیازهایشان محسوب می شود. در بخش پیش به موردی از کاربرد عملیات هات تپ در صنعت نفت اشاره کردیم، در ادامه می توانیم سایر مواردی که لازمه انجام عملیات انشعاب گیری گرم روی خطوط لوله و مخازن شرکت های نفتی می شوند را به شرح زیر برشمریم:

-        تعمیر خطوط لوله موجود:  ممکن است بنا به دلایل مختلف نظیر شرایط محیطی، عمر بالای لوله و مواردی از این قبیل لوله ها به مرور دچار فرسودگی شوند به نحوی که با نشتی در بخش هایی از آن مواجه شویم. معمولاً نشتی اگر به خاطر ضربه یا اصابت اجسام سخت باشد می توان به صورت موضعی در همان محل کار تعمیر را انجام داد، اما اگر در نتیجه آسیب دیدگی به لوله باشد چاره ای جز تعمیر اساسی تر خط لوله در بخش فرسوده شده نیست. در صورتی که تعمیر خط لوله یا بخشی از آن نیازمند جدا کردن بخش مورد نظر لوله از جریان خط باشد تنها تکنولوژی ای که می توان به منظور انجام کار از آن بهره برد تا بدون قطع جریان سیال تعمیرات لازم انجام شود استاپل یا انسداد خط می باشد. در این عملیات خط لوله را از بخش مورد نظر عملیات هات تپ انجام می دهند و سپس با استفاده از تجهیزات مسدود کننده ورودی و خروجی بخشی از لوله که قرار است تعمیر شود را می بندند و با استفاده از خطوط کمکی فرعی جریان نفت را به این خطوط هدایت می کنند. بنابراین بخشی از لوله مسدود شده است و در عین حال فرایندهای جاری مجتمع نفتی همچنان سر جای خود باقی است و بدون وقفه به کار خود ادامه می دهد. پس از انجام تعمیرات لازم بخش تعمیر شده دوباره در محل قبلی خود نصب می شود و قابل استفاده می شود.

-        تعویض مکان خطوط لوله: در شرایطی ممکن است بنا به هر دلیلی نیاز به انحراف مسیر خط لوله از مسیر اصلی اش وجود داشته باشد. در چنین شرایطی نیز می توان با استفاده از انجام عملیات انشعاب گرم هات تپ یک انشعاب جدید به سایز مورد دلخواه از آن بخش از خط که می بایست انحراف از آن جا شروع شود ایجاد می کنیم و با مسدود کردن جریان سیال از خط سابق سیال نفت به درون انشعاب جدید هدایت می شود.

هات تپ در صورتی می تواند مثمر ثمر باشد که اولاً دارای توجیبه فنی و اقتصادی لازم باشد و دوماٌ تمامی مؤلفه هایی که بر سلامت کار تأثیر می گذارند در آن رعایت شده باشند. البته انجام عملیات هات تپ روی خطوط لوله حاوی نفت، علی الخصوص نفت خام در مقایسه با بسیاری از سیالات دیگر نظیر گاز یا بخار دشواری و پیچیدگی کمتری دارد. فشار پایین تر و درجه سیالیت کمتر نفت عامل اصلی این مزیت است، اما با این وجود در شرایطی که کار دارای پیچیدگی های خاص خود باشد و از طرفی دیگر پیمانکاری و مجری کار گرم محاسبات لازم را روی تمامی متغیرهای تأثیرگذار نداشته باشد، عملیات می تواند تبعات منفی مشهودی داشته باشد. هات تپ خطوط لوله نفت باید در شرایطی انجام شده باشد که فاکتورهای فنی تمام و کمال در نظر گرفته شده باشند، تمامی برنامه ریزی ها و فرایندهای اجرایی می بایست با هنایت به نوع سیال، فشار و دمای آن، جریان آن، سایز لوله اصلی، سایز انشعاب و مواردی از این قبیل انجام گرفته شوند. در غیر این صورت می توان گفت میزان ریسک عملیات در مقایسه با حالت عادی بسیار بالاتر خواهد رفت. بنابراین اطمینان از کار پیمانکار و مجری ای که قرار است عملیات هات تپ به وی واگذار شود از جمله وظایف اساسی کارفرمای طرح است. از سوی دیگر نظارت و بازرسی مستمر بر روند پیشبرد مراحل کار گرم نیز از جمله تدابیری است که بر اساس آن کارفرما می تواند نسبت به صحت و کیفیت هر مرحله اطمینان حاصل کند. آشنایی و تسلط بیشتر بر متغیرها و روند انجام یک پروژه هات تپ فاکتور اثرگذار دیگری است که می بایست به آن حساسیت داشت و تا جای ممکن در خصوص آن اطلاعات جمع کرد.

در نهایت توجیه اقتصادی عملیات هات تپ نیز از موارد قابل اهمیت در کار است. در صورتی که اضطراری برای انشعاب گیری وجود نداشته باشد یا شرایط کار مجتمع نفتی به گونه ای باشد که وقفه در جریانات جاری کار ایرادی ایجاد نکند می توان با استفاده از روش های سنتی و قدیمی تر انشعاب گیری را انجام داد و از هزینه های کاست اما در صورتی که خط دارای شرایطی است که جریان سیال در مقطع مورد نیاز برای انشعاب گیری ضروری است حتما می بایست از عملیات هات تپ استفاده کرد، ولو به قیمت صرف هزینه بالا. 

اگر مطلب مفید بود به اشتراک بگذارید:

نمایش 1912 دفعه
آخرین ویرایش در سه شنبه 31 مرداد 1396

درباره شرکت پیشگام صنعت

هات تپ خطوط لوله و مخازن از فرایندهای پیچیده و دارای متغیرهای تعیین‌کننده بسیار می باشد. نفس این عملیات با توجه به پیچیدگی هایش دشواری های خاص خود را داراست و از این رو ترجیح بر آن است که متغیرهای خارجی دخیل در تسهیل فرایند هات تپ تا جای ممکن کاهش پیدا کنند و مجری هات تپ تمرکز خود را بر خود عملیات متوجه کند.
به طور کلی دو دسته متغیر در پیشبرد فرایند هات تپ موجودند که بی‌توجهی به هیچ کدام از آن‌ها توجیه پذیر نیست؛ دسته اول متغیرهایی هستند که ذاتی عملیات هات تپ بوده و در هر عملیات تکرار می‌شوند؛ مثل فرایند آماده‌سازی تجهیزات، ساخت اتصالاتی نظیر اسپلیت تی، تجهیز دستگاه هات تپ، تست فشار، تست نشتی و از این قبیل. این دسته متغیرها در تمامی عملیات های انشعاب گرم هات تپ تکرار می شوند و از این حیث جزو بندهای عام و کلی در عملیات انشعاب گرم تلقی می شوند. در تمامی عملیات های هات تپ ما در درجه اول شرایط محیطی انجام کار را آماده کرده و سپس تجهیزات و ابزار آلات مورد نیاز برای کار را تدارک می بینیم. در درجه بعد فرایند ساخت اتصال هات تپ اعم از اسپلیت تی یا سدل نیپل شروع می شود و پس از نصب و تست روی لوله نصب می شود. سایر مراحل شامل نصب ولو و انجام عملیات هات تپ نیز بخشی از فرایند می باشند که چنان که اشاره شد جنبه عام و کلی داشته و در تمامی عملیات های انشعاب گرم تکرار می شوند. مجریان هات تپ معمولاً دستور کار مشخص و روتینی برای انجام این سلسله مراتب از انجام کار دارند.
اما از سوی دیگر با طیف دومی از متغیرها مواجهیم که بسته به نوع عملیات متغیرند. برای مثال محل انجام عملیات هات تپ، ارتفاع یا عمق کار، شرایط محیطی کار، زاویه هات تپ و... . در مورد دسته اول متغیرها رعایت الزامات و استانداردها ضروری است اما در خصوص دسته دوم متغیرها مجری هات تپ و کارفرما باید بکوشند در تعامل با یکدیگر تا جای ممکن از مزاحمت‌ها و تداخل‌های آن‌ها حین کار بکاهند تا پیشبرد پروژه هات تپ با کمترین حاشیه و بیشترین تمرکز و توجه همراه باشد. این دسته متغیرها دارای شرایط منحصر به فرد خود بوده و نمی توان به صورت کلی فرمولی مشخص برای شان ارائه داد، بلکه باید راهکارها و پاسخ های احتمالی به اقتضائات خاص فنی عملیات، به صورت مهندسی شده و ابداعی ارائه شوند. معمولاً روال کار بر این است که مجری عملیات هات تپ اطلاعات را تمام و کمال از کارفرما دریافت کرده و با اتخاذ تدابیر برای مشخصه های ویژه عملیات طرح اجرایی کار را تدوین کرده و به حضور مهندسین و بازرسان کارفرما اعلام می کند تا ایشان نیز نسبت به امکان یا عدم امکان طرح نظر خود را اعلام دارند. در صورت تأیید ایشان کار به انجام می رسد و در صورت عدم تأیید و یا ارائه پیشنهاد اصلاحی، مسئله از طریق کارگروه های فنی و مهندسی و تبادل نظر تا رسیدن به راه حل نهایی ادامه می یابد.
زاویه انجام عملیات هات تپ از جمله متغیرهای خارجی محسوب می‌شود که در صورت امکان قابلیت تغییر موقعیت و زاویه آن وجود دارد. البته چنان‌که اشاره شد این امر در صورتی مقدور است که کارفرما توان استفاده از انشعاب گرفته شده جدید جایگزین درخواست خود را داشته باشد. معمولاً انجام عملیات هات تپ در زاویه 0 درجه و به صورت افقی بهترین و کم حاشیه ترین عملیات هات تپ بر حسب متغیرهای خارجی محسوب می شود، و پس از آن هات تپ عمود در زاویه 90 درجه از بالا دارای مزیت است. اما در صورتی که هات تپ در زوایای مختلف نظیر 30، 45، 60 و مواردی از این نظیر را داشته باشد متغیرهای جدید مثل کنترل دستگاه هات تپ حین انجام عملیات و نیز پیش بینی های ویژه در خصوص محل تردد اپراتورهای عملیات هات تپ نیز بر کار افزوده می‌شوند. در این شرایط و به منظور تسهیل فرایند و کاهش متغیرها، تغییر زاویه عملیات هات تپ به ایشان توصیه می شود اما در صورتی که اقتضای کار و ماهیت انجام عملیات هات تپ به گونه ای است که انجام عملیات به صورت زاویه دار ضروری می‌نماید بدون شک نظر کارفرما بر تسهیل فرایند هات تپ ارجحیت دارد.